Được viết bởi: Howard Marks, Đồng sáng lập và Đồng chủ tịch của Oaktree Capital

Vào thứ sáu, ngày 15 tháng 9 năm 2008, ngay sau khi Sàn giao dịch chứng khoán New York đóng cửa, tin tức về việc Lehman Brothers đột nhiên nộp đơn xin phá sản đã gây chấn động thế giới. Trước đó, Bear Stearns và Merrill Lynch đã nộp đơn xin cứu trợ/tuyên bố phá sản, và ngay sau đó, Wachovia Bank, Washington Mutual Bank và American International Group cũng rơi vào khủng hoảng. Những người tham gia thị trường nhanh chóng kết luận rằng hệ thống tài chính Hoa Kỳ đang bên bờ vực sụp đổ.

Hiện nay đã rõ ràng (hoàn toàn trái ngược với vài ngày trước) rằng các tổ chức tài chính có thể sụp đổ như hiệu ứng domino do tác động kết hợp của các yếu tố sau:

(i) Tự do hóa tài chính; (ii) Cơn sốt bất động sản; (iii) Cho vay thế chấp bất hợp lý; (iv) Cấu trúc các khoản thế chấp thành hàng nghìn chứng khoán được chia nhỏ với xếp hạng được nâng cao; (v) Đầu tư của các ngân hàng có đòn bẩy tài chính cao vào các chứng khoán này; và (vi) “rủi ro đối tác” phát sinh từ mức độ kết nối cao giữa các ngân hàng. Sự hoảng loạn xuất hiện và thị trường dường như đang đi xuống không hồi kết.

Tôi cho rằng cần phải bày tỏ quan điểm của mình về những diễn biến này và triển vọng tương lai, nên bốn ngày sau, tôi đã ban hành một bản ghi nhớ có tựa đề "Không ai biết". Như thường lệ, tôi thừa nhận rằng tôi không biết gì về tương lai, nhưng tôi còn ngu ngốc hơn bao giờ hết khi mọi kỳ vọng trước đây của tôi đều bị đảo lộn. Không ai biết liệu vòng xoáy đi xuống này có dừng lại hay không, kể cả tôi. Tuy nhiên, tôi kết luận rằng chúng ta phải cho rằng tình trạng này cuối cùng sẽ dừng lại và do đó nên mua mạnh vào các vị thế tài sản tài chính khi chúng đang được giao dịch ở mức chiết khấu lớn.

Vào thời điểm đó, không ai dám tuyên bố mình "biết" được tương lai, kể cả tôi. Tôi chỉ có thể suy ra điều sau:

Rõ ràng là không có kết luận nào nêu trên dựa trên việc biết trước tương lai. Nhưng tôi không thấy giải pháp thay thế hợp lý hơn là đưa tiền vào thị trường, bao gồm cả khoản tiền 10 tỷ đô la trong Quỹ Cơ hội VIIB vẫn chưa được sử dụng. Chúng tôi thành lập quỹ này chính xác là để nắm bắt những cơ hội quan trọng trong lĩnh vực nợ xấu. Và khi cơ hội xuất hiện, đặc biệt là khi chúng ta có thể mua được khoản nợ chất lượng cao nhất với mức chiết khấu - và lợi nhuận đáng kinh ngạc - trong thời kỳ khó khăn, làm sao chúng ta có thể kìm hãm được? Nhưng chúng ta phải thừa nhận rằng chúng ta không biết tương lai sẽ ra sao.

Tôi không thể giả vờ rằng mình có khả năng phân tích tương lai. Trên thực tế, tôi nghĩ bản thân thuật ngữ “phân tích tương lai” là một nghịch lý lớn. Tương lai vẫn chưa xảy ra và luôn phụ thuộc vào vô số yếu tố phức tạp, không thể định lượng, không thể đoán trước và luôn thay đổi. Chúng ta có thể nghĩ về tương lai và suy đoán về nó, nhưng không thể phân tích nó, và điều này chắc chắn đúng trong giai đoạn đầu của cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu.

Vào tháng 3 năm 2020, tôi đã viết “Nobody Knows II”, sử dụng tiêu đề bản ghi nhớ năm 2008 của tôi—bản ghi nhớ đầu tiên tôi viết trong đại dịch COVID-19. Bài viết trích dẫn lời của nhà dịch tễ học Marc Lipsitch đến từ Harvard: Mọi người thường đưa ra quyết định dựa trên (a) sự thật, (b) suy luận có căn cứ từ những trải nghiệm tương tự và (c) ý kiến ​​hoặc suy đoán. Nhưng vì không có bằng chứng thực tế nào liên quan đến đại dịch COVID-19 cũng như kinh nghiệm tương tự vào thời điểm đó nên lựa chọn duy nhất của chúng tôi là suy đoán.

Điều tôi muốn nói về cuộc khủng hoảng năm 2008 và những biến động thị trường khác mà tôi đã trải qua - bao gồm cả hiện tại - là các quyết định của tôi không chắc chắn và tôi không tránh khỏi sự không chắc chắn khi hành động. Không có gì chắc chắn trong thế giới đầu tư, đặc biệt là trong những giai đoạn thị trường biến động mạnh và cực đoan. Tôi chưa bao giờ chắc chắn rằng phán đoán của mình là hoàn toàn chính xác, nhưng miễn là tôi đã lý luận đến kết luận hợp lý nhất thì tôi phải đi theo hướng đó.

Tương lai không chắc chắn

Tương lai không chắc chắn

Trong bản ghi nhớ dành riêng cho khách hàng của tôi vào tháng 2, “Nhìn lại năm 2024”, tôi đã sử dụng từ “bất ổn” để mô tả chính quyền Trump. Tư duy ra quyết định của vị tổng thống này khó đoán hơn những người tiền nhiệm, phần lớn là vì ông không nhất thiết phải tuân theo một hệ tư tưởng thống nhất và thường xuyên đưa ra những điều chỉnh và sửa đổi về mặt chiến thuật. Nhưng điều đáng chú ý là Trump từ lâu đã phàn nàn rằng Hoa Kỳ bị đối xử bất công trong thương mại thế giới và ông đã ủng hộ thuế quan kể từ ít nhất năm 1987. Tuy nhiên, mặc dù chúng ta mong đợi ông ấy sẽ áp thuế quan, nhưng sức mạnh của chính sách của ông ấy lớn hơn nhiều so với những gì chúng ta mong đợi. Rõ ràng là thị trường cũng bị bất ngờ.

Các sự kiện tuần trước nhắc chúng ta nhớ đến các sự kiện năm 2008 và cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu mà nó gây ra. Mọi quy tắc đều bị đảo ngược. Cách thức hoạt động của thương mại thế giới trong 80 năm qua có thể được viết lại. Tác động của nó đối với nền kinh tế và mô hình chung của thế giới là hoàn toàn không thể đoán trước. Một lần nữa chúng ta phải đối mặt với một quyết định quan trọng, nhưng chúng ta vẫn thiếu cơ sở thực tế và kinh nghiệm lịch sử để tham khảo. Những điều không ai thực sự biết - Phần lớn bản ghi nhớ này sẽ đề cập đến những điều chưa được biết. Nhưng tôi hy vọng nó sẽ giúp bạn làm sáng tỏ suy nghĩ và đánh giá tình hình.

Tôi muốn chỉ ra rằng trong tình hình hiện tại, không có chuyên gia thực sự nào cả. Các nhà kinh tế có các công cụ phân tích và lý thuyết để sử dụng, nhưng trong bối cảnh này, không có kết luận nào do bất kỳ học giả hay mô hình nào đưa ra có thể đáng tin cậy. Chưa bao giờ có một cuộc chiến tranh thương mại lớn nào trong lịch sử hiện đại; do đó, mọi lý thuyết vẫn chưa được kiểm chứng trong thực tế. Các nhà đầu tư, doanh nhân, học giả và lãnh đạo chính phủ đều đưa ra lời khuyên, nhưng lời khuyên của họ không nhất thiết chính xác hơn người quan sát trung bình. Những kết luận hiển nhiên thì ai cũng biết, chẳng hạn như khả năng giá cả sẽ tăng. Sự thật ẩn giấu thực sự quan trọng rất khó để nhìn thấy.

Tôi cho rằng ngay cả với những người dự đoán tương lai thì chỉ dự đoán thôi là không đủ. Ngoài việc đưa ra dự đoán, bạn cũng cần phải cân nhắc đến khả năng dự đoán đó trở thành sự thật. Xét cho cùng, không phải mọi dự đoán đều có giá trị như nhau. Trong bối cảnh hiện tại, chúng ta phải thừa nhận rằng dự báo chắc chắn sẽ kém chính xác hơn bình thường.

Tại sao lại như vậy? Nguyên nhân sâu xa là tình hình hiện tại đang chứa đầy những biến số chưa từng có và ẩn số, và điều này có thể phát triển thành sự thay đổi kinh tế quan trọng nhất trong cuộc đời chúng ta. Ở đây không có thứ gì có thể dự đoán được, chỉ có sự phức tạp và không chắc chắn, và chúng ta phải chấp nhận sự thật đó. Điều này có nghĩa là nếu chúng ta cứ khăng khăng hành động dựa trên sự chắc chắn hoặc thậm chí là sự tự tin, chúng ta sẽ rơi vào bế tắc không thể hành động. Nói cách khác, nếu chúng ta nghĩ rằng mình đã đưa ra quyết định chắc chắn thì có lẽ chúng ta đang mắc sai lầm. Chúng ta phải đưa ra quyết định khi không có sự chắc chắn.

Nhưng điều quan trọng cần nhớ là quyết định không hành động không phải là ngược lại với việc hành động; bản thân nó là một hành động. Quyết định không hành động - giữ nguyên danh mục đầu tư - cần được cân nhắc cẩn thận như quyết định thực hiện thay đổi. Những câu tục ngữ được các nhà đầu tư hoảng loạn coi là nơi trú ẩn an toàn - "Đừng bắt dao bay" và "Hãy đợi bụi lắng xuống rồi bạn sẽ thấy ánh sáng cuối đường hầm" - không thể tự chúng có thể được sử dụng để định hướng hành động của chúng ta. Tôi thực sự thích tựa đề một cuốn sách của nhà phân tích thị trường Walter Deemer: Khi đến lúc mua, bạn sẽ không muốn mua. Những diễn biến bất lợi gây ra mức giảm giá lớn nhất sẽ tạo ra sự hoảng loạn và làm giảm mong muốn mua của các nhà đầu tư. Tuy nhiên, khi các sự kiện bất lợi xảy ra liên tiếp, thường thì đây chính là thời điểm tốt nhất để hành động quyết đoán.

Cuối cùng, xét đến bản chất tư duy chiến thuật của Trump, điều quan trọng cần nhớ là mọi thứ đều có thể thay đổi nhanh chóng. Sẽ không có gì ngạc nhiên nếu ông tuyên bố chiến thắng sau khi gây sức ép buộc đối thủ phải lùi bước... hoặc nếu ông đáp trả các cuộc phản công từ các quốc gia khác bằng cách leo thang đối đầu. Vì vậy, như tôi đã nói tại Diễn đàn Wharton vào thứ sáu, nếu ai đó nghĩ rằng họ biết mức thuế quan sẽ là bao nhiêu sau ba tháng nữa, tôi cá là họ đã sai - ngay cả khi không biết giá trị chính xác mà họ dự đoán.

thuế quan

Động cơ của Tổng thống Trump khi thực hiện chính sách thuế quan là gì? Lý do này có hợp lý không? Vào ngày chính sách được công bố, tôi nghe một bình luận viên truyền hình cho rằng "sự bốc đồng" của Trump cũng có phần đúng. Mục tiêu của anh ta là gì? Nó bao gồm một số hoặc tất cả những điều sau đây:

Cần phải thừa nhận rằng mỗi mục tiêu này đều đáng mong đợi theo cách riêng của nó và là kết quả có thể mong đợi một cách hợp lý của chính sách thuế quan.

Thật không may, tình hình không đơn giản như chúng ta nghĩ. Vấn đề là trong thế giới thực (đặc biệt là trong lĩnh vực kinh tế), có những phản ứng dây chuyền bậc hai và bậc ba cần phải tính đến. Nếu không có những ảnh hưởng này, kinh tế học sẽ không đáng tin cậy như khoa học vật lý, nơi mà “nếu bạn làm A, thì B sẽ xảy ra”. Như nhà vật lý lý thuyết Richard Feynman đã nói: "Hãy tưởng tượng vật lý sẽ khó khăn hơn biết bao nếu các electron có cảm xúc".

Thật không may, tình hình không đơn giản như chúng ta nghĩ. Vấn đề là trong thế giới thực (đặc biệt là trong lĩnh vực kinh tế), có những phản ứng dây chuyền bậc hai và bậc ba cần phải tính đến. Nếu không có những ảnh hưởng này, kinh tế học sẽ không đáng tin cậy như khoa học vật lý, nơi mà “nếu bạn làm A, thì B sẽ xảy ra”. Như nhà vật lý lý thuyết Richard Feynman đã nói: "Hãy tưởng tượng vật lý sẽ khó khăn hơn biết bao nếu các electron có cảm xúc".

Nền kinh tế và thị trường hầu như được tạo nên hoàn toàn từ con người, và con người có cảm xúc và phản ứng theo những cách không thể đoán trước. Trong kinh tế, những người khác sẽ phản ứng với hành động A và kết quả B do hành động A tạo ra, và chúng ta phải cân nhắc xem phản ứng của họ sẽ gây ra hậu quả gì. Những tác động này thường không chỉ đáng kể mà còn khó dự đoán. Hơn nữa, chính trị đóng vai trò quan trọng và khó lường trong các vấn đề hiện tại và tuân theo logic riêng của nó.

Chính sách thuế quan của Trump có thể gây ra hậu quả gì? Danh sách này rất dài và nhiều hậu quả đặc biệt nghiêm trọng:

Có rất nhiều dòng cần tập trung vào đến nỗi nếu tôi cố gắng trình bày chi tiết tất cả, chúng ta sẽ không bao giờ hoàn thành được bản ghi nhớ này. Tôi sẽ thảo luận ngắn gọn một vài điểm ở đây.

Một số quốc gia sẽ đàm phán - xét cho cùng, theo cách nói của Trump, Hoa Kỳ "nắm giữ quân át chủ bài" trong hầu hết các trường hợp - nhưng một số thì không, có lẽ vì những người ra quyết định của họ đang thể hiện lập trường cứng rắn dẫn đến leo thang. Việc áp dụng "thuế quan qua lại" nhìn chung khó có thể mang lại bất kỳ tác động tích cực nào, mà ngược lại có thể khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn cho cả hai bên. Ngay cả khi những vấn đề mà chúng ta sắp phải đối mặt không nghiêm trọng bằng những quốc gia khác thì cũng không có gì đáng mừng.

Không còn nghi ngờ gì nữa là thuế quan sẽ làm tăng giá. Thuế quan là thuế đánh vào hàng hóa nhập khẩu và có người phải trả thuế. Điều này áp dụng cho cả hàng hóa nhập khẩu từ nước ngoài và hàng hóa sản xuất tại Hoa Kỳ nhưng chứa vật liệu hoặc linh kiện nhập khẩu. Điều này có nghĩa là tác động sẽ lan rộng. Trong khi thuế quan được trả bởi người nhập khẩu tại cảng, chi phí thường được chuyển cho người mua hàng cuối cùng, tức là người tiêu dùng. Về lý thuyết, các nhà sản xuất, nhà xuất khẩu, quốc gia xuất khẩu hoặc nhà nhập khẩu có thể chọn tự chịu gánh nặng thuế để duy trì hoạt động kinh doanh, nhưng họ sẽ không vui khi phải cắt giảm lợi nhuận và trong hầu hết các trường hợp, họ không có đủ biên lợi nhuận để gánh chịu chi phí này.

Điều đáng nhắc lại là trong bản ghi nhớ tháng 3 năm 2022 của tôi có tên "Con lắc trong các vấn đề quốc tế", tôi đã lưu ý rằng từ năm 1995 đến năm 2020, giá hàng hóa bền của Hoa Kỳ đã giảm 40 phần trăm theo giá trị thực, với lạm phát chung trung bình chỉ 1,8 phần trăm mỗi năm. Hàng tiêu dùng bền chủ yếu bao gồm ô tô, đồ gia dụng và sản phẩm điện tử, trong đó hàng nhập khẩu chiếm tỷ trọng cao. Hãy tưởng tượng xem, điều gì sẽ xảy ra với lạm phát nếu hàng hóa nhập khẩu giá rẻ bị hạn chế hoặc ngăn chặn vào thời điểm đó?

Tuy nhiên, nếu chúng ta cho rằng ba mục tiêu trên có thể đạt được thì sẽ có nhiều hàng hóa được bán ở Hoa Kỳ được sản xuất tại địa phương hơn:

Đầu tiên, trong hầu hết các trường hợp, Hoa Kỳ không có đủ năng lực sản xuất hiện có để sử dụng. Ví dụ, tôi nghi ngờ liệu có nhà máy nào ở Hoa Kỳ có khả năng sản xuất màn hình LCD cho tivi hoặc máy tính hay không. Sẽ mất nhiều năm để xây dựng năng lực sản xuất nhằm đáp ứng hầu hết nhu cầu của Hoa Kỳ, điều này có nghĩa là trong ngắn hạn sẽ xảy ra tình trạng thiếu hụt nguồn cung và/hoặc giá có thể sẽ vẫn ở mức "giá gốc + thuế quan".

Thứ hai, các nhà máy mới được xây dựng để khôi phục việc làm trong ngành sản xuất phải trải qua một chu kỳ phê duyệt và xây dựng dài, và chi phí xây dựng tương ứng phải được biện minh dựa trên kỳ vọng về lợi nhuận trong những năm tới. Điều này càng làm tăng thêm tính phức tạp của việc ra quyết định, vốn đã khó khăn do sự không chắc chắn xung quanh sự phát triển trong tương lai của tự động hóa và trí tuệ nhân tạo. CEO nào sẽ cam kết đầu tư chỉ vì những mức thuế quan này có khả năng được đàm phán lại (hoặc bị bãi bỏ bởi chính quyền tiếp theo)? Đừng quên rằng Trump đã ký USMCA trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình, có hiệu lực vào năm 2020 để thay thế Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ có hiệu lực vào năm 1994, và hiện ông đang thay thế USMCA bằng mức thuế 25% đối với hàng hóa của Mexico và Canada.

Thứ ba, có thể không có đủ công nhân lành nghề tại Hoa Kỳ để thay thế hoàn toàn số công nhân ở Trung Quốc và các nước đang phát triển khác hiện đang sản xuất sản phẩm của chúng tôi.

Thứ tư, tại sao ngay từ đầu người Mỹ lại mua hàng nhập khẩu? Bởi vì nó rẻ hơn. Tại sao Hoa Kỳ lại mất việc làm? Bởi vì cùng một công việc, người lao động Mỹ được trả lương cao hơn, nhưng chất lượng sản phẩm của họ lại không đủ để bù đắp cho mức giá cao hơn. Đây là lý do cơ bản tại sao lượng xe Volkswagen nhập khẩu vào Hoa Kỳ tăng vọt từ 330 chiếc vào năm 1950 lên 400.000 chiếc vào năm 2012. Không phải vì mức thuế quan của Hoa Kỳ quá thấp. Sự thật đơn giản là hàng hóa nước ngoài thường có giá thấp hơn hàng hóa tương tự được sản xuất tại Hoa Kỳ. Ngay cả khi mức thuế quan trong tương lai đủ cao để một sản phẩm sản xuất tại Hoa Kỳ có giá thấp hơn mức thuế nhập khẩu + thuế quan thì giá tuyệt đối của sản phẩm đó vẫn sẽ cao hơn so với một tuần trước (trước khi áp dụng thuế). Trong mọi trường hợp, các sản phẩm sản xuất trong nước chắc chắn sẽ có giá cao hơn so với hàng nhập khẩu mà người Mỹ vẫn thường mua.

Vì hầu hết người Mỹ chỉ còn lại ít thu nhập sau khi chi trả cho các nhu cầu thiết yếu nên giá cả tăng có thể dẫn đến mức sống giảm sút. Nếu tiền lương không tăng theo giá cả (điều này không có khả năng xảy ra), chúng ta sẽ phải đối mặt với vòng xoáy lạm phát nguy hiểm.

Vì hầu hết người Mỹ chỉ còn lại ít thu nhập sau khi chi trả cho các nhu cầu thiết yếu nên giá cả tăng có thể dẫn đến mức sống giảm sút. Nếu tiền lương không tăng theo giá cả (điều này khó có thể xảy ra), chúng ta sẽ phải đối mặt với vòng xoáy lạm phát nguy hiểm.

Giá cả tăng có thể dẫn đến doanh số bán hàng giảm, từ đó làm giảm biên lợi nhuận. Nhà kinh tế học yêu thích của tôi (bản thân điều này cũng là một sự mâu thuẫn, vì tôi không bao giờ dự đoán được nền kinh tế) Conrad DeQuadros của Brean Capital tin rằng biên lợi nhuận của công ty là chỉ báo hàng đầu tốt nhất về suy thoái. Khi biên lợi nhuận chịu áp lực, các công ty sẽ dừng đầu tư mới và áp dụng biện pháp sa thải nhân viên cũng như các biện pháp cắt giảm chi phí khác, điều này thường gây ra suy thoái kinh tế.

Kinh tế học về cơ bản là khoa học về sự lựa chọn, đầy rẫy những sự đánh đổi. Điều này đặc biệt đúng trong lĩnh vực thương mại và thuế quan. Ví dụ, các báo cáo gần đây đã đưa tin rộng rãi (với một số nghi ngờ về tính xác thực) rằng mức thuế nhập khẩu thép năm 2018 đã cứu được 1.000 việc làm trong ngành thép của Hoa Kỳ. Nhưng các ngành công nghiệp sử dụng thép của Hoa Kỳ đã mất 75.000 việc làm (hoặc không tuyển được lao động mới tiềm năng). Làm sao để đưa ra những lựa chọn này? Tương tự như vậy, như tôi đã viết trong bản ghi nhớ tháng 5 năm 2016 có tên “Thực tế kinh tế”:

Làm thế nào chúng ta có thể cân bằng lợi ích của 3,2 triệu người Mỹ mất việc làm trong ngành sản xuất do sản phẩm Trung Quốc với lợi ích của hàng chục triệu người Mỹ phải trả giá cao hơn cho các sản phẩm nhập khẩu? Câu hỏi này thật khó trả lời.

Trong mọi lĩnh vực hoạt động kinh tế, mọi người càng lo lắng thì càng không muốn chấp nhận rủi ro. Trong thế giới bất ổn mà chúng ta đang phải đối mặt, mọi người có thể do dự, không muốn đạt được thỏa thuận và có thể trả giá thấp hơn cho mỗi đơn vị lợi nhuận tiềm năng.

John Maynard Keynes mô tả hoạt động kinh tế được thúc đẩy bởi “bản năng động vật”, mà ông mô tả là “một động lực tự phát để hành động, không phải để không hành động, mà là để tính trung bình có trọng số của các lợi ích định lượng nhân với xác suất định lượng” (theo Wikipedia). Động lực này thường được thúc đẩy bởi sự lạc quan, có lẽ được phản ánh trong lòng tin của người tiêu dùng. Vậy, nguồn gốc của “tinh thần động vật” tích cực trong môi trường tương lai sẽ là gì?

Quan điểm quốc tế

Tác động của chính sách thuế quan vượt xa phạm vi kinh tế và có tác động sâu sắc đến tình hình quốc tế. Kể từ khi Chiến tranh thế giới thứ II kết thúc, thương mại thế giới đã mang lại tác động có lợi to lớn cho thế giới. Chi tiêu tái thiết sau chiến tranh, những tiến bộ về công nghệ và quản lý, cải thiện cơ sở hạ tầng và mở rộng thị trường vốn, cùng với làn sóng phát triển kinh tế toàn cầu đã tạo ra một sự bùng nổ kinh tế "nâng cao tất cả các con thuyền". Đúng là mức độ hưởng lợi của mỗi quốc gia và người dân là khác nhau, nhưng cuối cùng thì tất cả các quốc gia đều được hưởng lợi. Tôi nghĩ đây là một trong những lý do quan trọng cho hòa bình và thịnh vượng chung trong 80 năm qua. Nhờ vậy, chúng ta may mắn được sống ở một trong những thời kỳ tuyệt vời nhất trong lịch sử loài người.

Lợi ích chính của toàn cầu hóa được gọi là "lợi thế so sánh". Mỗi quốc gia đều có những lĩnh vực sản xuất mà mình tương đối giỏi và/hoặc có chi phí thấp hơn, hình thành nên mối quan hệ bổ sung nhất định với các quốc gia khác. Nếu mỗi quốc gia tập trung vào việc sản xuất các sản phẩm chất lượng cao để xuất khẩu và mua các sản phẩm khác mà mình không giỏi từ các quốc gia khác, thì quốc gia đó có thể thực hiện thương mại quốc tế và tối đa hóa phúc lợi tập thể bằng cách cải thiện hiệu quả chung. Như tôi đã nói trên Bloomberg TV vào thứ sáu, “Ý sản xuất mì ống, Thụy Sĩ sản xuất đồng hồ và điều đó mang lại lợi ích cho tất cả chúng ta.” Nhưng nếu rào cản thương mại buộc Ý phải tự sản xuất đồng hồ và Thụy Sĩ phải tự sản xuất mì ống, người dân ở cả hai nước có thể sẽ phải mua các sản phẩm nhập khẩu mà họ thường mua với giá cao hơn, hoặc mua các sản phẩm trong nước chất lượng thấp hơn, hoặc cả hai.

Thực tế là hầu hết hàng hóa có chi phí sản xuất thấp hơn ở các nước khác, đặc biệt là các nước đang phát triển, do tiền lương thấp hơn, đặc biệt có lợi cho người Mỹ. Mặc dù phải trả giá bằng việc mất đi hàng triệu việc làm, nhưng thực tế nó cho phép tất cả người Mỹ được hưởng mức sống tốt hơn nhiều so với việc họ chỉ mua sản phẩm trong nước. Đây chính là lý do đơn giản tại sao hầu hết các mặt hàng phi thực phẩm của Walmart đều được nhập khẩu.

Để trích dẫn thêm một yếu tố nữa giúp xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn, tôi sẽ mô tả hành vi của nước Mỹ sau Thế chiến II là "xuất phát từ lợi ích cá nhân sáng suốt và lòng hào phóng đối với phần còn lại của thế giới". Theo Kế hoạch Marshall, chúng ta đã trao tặng (thay vì cho vay) hàng tỷ đô la để xây dựng lại Tây Âu. Tương tự như vậy, từ năm 1945 đến năm 1952, Tướng MacArthur đã giám sát công cuộc tái thiết và phục hồi kinh tế của Nhật Bản. Kể từ đó, Hoa Kỳ đã (i) cung cấp một lượng lớn viện trợ nước ngoài, (ii) đầu tư mạnh vào hệ thống y tế của các nước đang phát triển, (iii) thúc đẩy trao đổi giáo dục du học giữa Hoa Kỳ và các nước khác và (iv) truyền bá hình ảnh tích cực ra thế giới. Tất cả những biện pháp này đều thể hiện lòng hào phóng của chúng tôi. Trong mọi "giao dịch", chúng ta cho đi nhiều hơn những gì chúng ta trực tiếp nhận được, và một người hay hoài nghi có thể chế nhạo chúng ta là "bị lừa".

Đúng, nó rất hào phóng, nhưng như Cục Lưu trữ Quốc gia Hoa Kỳ đã nêu: Kế hoạch Marshall “mở rộng thị trường cho hàng hóa của Mỹ, thúc đẩy các đối tác thương mại đáng tin cậy và giúp xây dựng nền dân chủ ổn định ở Tây Âu”. Đó thực sự là một lợi nhuận khá tốt. Người dân ở các quốc gia khác nhận được số tiền viện trợ miễn phí lớn, nhưng những chương trình này chắc chắn cũng mang lại lợi ích cho Hoa Kỳ, bao gồm hạn chế sự bành trướng về mặt tư tưởng của các đối thủ cạnh tranh, đưa các quốc gia khác vào liên minh phòng thủ với Hoa Kỳ và giúp Hoa Kỳ trở thành quốc gia thịnh vượng nhất thế giới. Tôi không muốn thấy nước Mỹ trở nên biệt lập.

Nhưng: quá trình này rất có thể bị chúng ta đảo ngược.

Nhưng: quá trình này rất có thể bị chúng ta đảo ngược.

Chúng ta có thể khiến các đối tác thương mại của mình chống lại nhau và khiến các đồng minh của chúng ta cảm thấy bị bắt nạt và tống tiền.

Chúng ta có thể buộc các quốc gia từng dựa vào chúng ta về vốn và các hình thức hỗ trợ khác phải chuyển sang nhờ Trung Quốc và Nga hỗ trợ.

Chúng ta có thể khiến các quốc gia khác cảm thấy rằng họ phải giảm đầu tư vào Hoa Kỳ và lượng trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ nắm giữ.

Hai điểm đầu tiên có thể khiến chúng ta mất đi những đồng minh quan trọng và làm suy yếu ấn tượng thuận lợi của các quốc gia khác về hệ thống dân chủ. Như người bạn Michael Smith của tôi đã nói: “Bạn không thể có kẻ thù và ảnh hưởng cùng một lúc”. Và điểm thứ ba này có thể có tác động to lớn đến tình hình tài chính của Hoa Kỳ.

Cho đến nay, sự ca ngợi của thế giới dành cho nền kinh tế Hoa Kỳ, pháp quyền và sự ổn định tài chính đã mang lại cho chúng ta vị thế "thẻ vàng" không có giới hạn trên về hạn mức tín dụng và không có hóa đơn thu nợ. Điều này đã khiến chúng ta thâm hụt ngân sách hàng năm trong 25 năm qua và tất cả trừ bốn năm trong số 45 năm qua, bao gồm thâm hụt hàng nghìn tỷ đô la trong mỗi năm trong năm năm qua. Nói cách khác, chúng ta đã có thể sống vượt quá khả năng của mình - chi tiêu của chính phủ liên bang luôn vượt quá doanh thu từ thuế và phí hành chính. Điều này đã dẫn đến tình huống tồi tệ nhất có thể xảy ra ở Hoa Kỳ: khoản nợ quốc gia lên tới 36 nghìn tỷ đô la và sự vô trách nhiệm nghiêm trọng của chính quyền liên bang.

Tôi không mong đợi chính quyền liên bang đột nhiên hành động có trách nhiệm và cân bằng ngân sách, vì vậy tôi không khỏi tự hỏi chúng ta có thể dựa vào thẻ tín dụng vàng này trong bao lâu.

Liệu các quốc gia khác có ít muốn mua trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ hơn không? Liệu họ có quyết định rằng việc quản lý tài chính của chúng ta không còn đáng tin cậy nữa không?

Ngay cả khi chúng ta duy trì được mức tín nhiệm mạnh nhất thế giới, liệu họ có giảm mua hàng vì lo ngại, không hài lòng hay động cơ chính trị không?

Điều gì xảy ra nếu cuộc đấu giá trái phiếu kho bạc thất bại? (Tôi mong đợi Fed sẽ mua các chứng khoán chưa bán được, nhưng tôi không thoải mái khi Fed mua trái phiếu kho bạc bằng cách tạo ra tiền thông qua việc ghi có tiền gửi cho các ngân hàng. Cuối cùng, tiền đến từ đâu?)

Nếu đồng đô la không còn được công nhận là đồng tiền dự trữ của thế giới, liệu chúng ta có còn duy trì được mức tín dụng mạnh nhất thế giới không?

Nếu người mua trái phiếu kho bạc yêu cầu lãi suất cao hơn, điều gì sẽ xảy ra với thâm hụt (và nợ quốc gia)? Cho đến nay, một phần thâm hụt thương mại của chúng ta có thể đã được chi vào việc mua trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ. Nếu tình trạng này dừng lại, điều gì sẽ xảy ra với lãi suất trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ?

Có từ Thế chiến thứ II và thậm chí trước đó, Hoa Kỳ luôn nắm trong tay những quân bài chủ chốt. Trump tin vào sức mạnh của nước Mỹ và khả năng kiếm tiền từ sức mạnh đó. Đó là cách tiếp cận của ông đối với thuế quan: không còn “trả tiền” cho phần còn lại của thế giới nữa. Thay vì thực hiện những khoản đóng góp hào phóng tạo ra lợi ích lâu dài, giờ đây chúng ta lại tham gia vào các giao dịch đòi hỏi giá trị hợp lý.

Tôi đã nhận được rất nhiều thiện chí khi xuất hiện trên Bloomberg TV vào thứ sáu và tôi muốn kết thúc chủ đề này bằng bình luận từ một người xem:

Vào những năm 1980, những người như Peter Navarro [cố vấn thương mại và sản xuất của Trump] tin rằng việc Nhật Bản dẫn đầu Hoa Kỳ về ô tô sẽ gây ra mối đe dọa cho tương lai của nước Mỹ.

Nhật Bản thực sự đã dẫn đầu trong lĩnh vực này và vẫn duy trì lợi thế này.

Nhưng kể từ đó, nền kinh tế Hoa Kỳ đã tăng trưởng gấp đôi so với Nhật Bản. Ngay cả khi tính đến sự thay đổi nhân khẩu học và sự tăng giá tiền tệ, mức tăng trưởng vẫn tăng gấp đôi. Liệu nền kinh tế Hoa Kỳ có tăng gấp đôi quy mô mặc dù mất đi vị trí dẫn đầu trong lĩnh vực ô tô hay sự tăng gấp đôi này một phần là do mất đi vị trí dẫn đầu? Lợi nhuận từ phần mềm máy tính và động cơ máy bay cao hơn nhiều so với lợi nhuận từ ô tô đại chúng. (Tác giả thêm chữ in đậm)

Nhật Bản đã khai thác lợi thế của mình trong việc sản xuất ô tô, trong khi Hoa Kỳ chuyển hướng sang các mặt hàng khác mà họ có thể đạt được lợi thế cho riêng mình. Đây chẳng phải là cách một nền kinh tế toàn cầu năng động nên hoạt động sao?

Như tôi đã lập luận trong bản ghi nhớ vào tháng 9, liệu chính phủ có khôn ngoan khi cố gắng lật đổ các luật kinh tế và cố gắng bẻ cong nền kinh tế - vốn sẽ diễn ra theo tiến trình tự nhiên của nó - để tuân theo các ưu tiên chính sách của mình hay không? Thuế quan là “yếu tố bên ngoài” hoặc “yếu tố nhân tạo” có mục đích là (i) ngăn cản xuất khẩu vốn có thể thực hiện được và do đó (ii) giúp các công ty trong nước đạt được doanh số mà họ sẽ không đạt được nếu tự mình thực hiện. Chi phí là bao nhiêu và ai sẽ chịu?

kết luận

Với tôi, sự phát triển của thuế quan cho đến nay giống như thứ mà người hâm mộ bóng đá gọi là “bàn thắng phản lưới nhà” – tình huống mà một cầu thủ vô tình đưa bóng vào lưới nhà, khiến đội đối phương ghi bàn. Tình huống này rất giống với Brexit và chúng ta đã biết nó sẽ diễn ra như thế nào. Brexit đã khiến người dân Anh phải trả giá đắt về GDP, tinh thần và liên minh. Đã gây tổn hại đến danh tiếng và sự ổn định của chính phủ. Và tất cả những điều này đều là trái đắng do chính anh ta gây ra.

Tôi thích cách mọi thứ diễn ra trong cuộc đời tôi, tình cờ là nó kéo dài 99% thời kỳ hậu chiến mà tôi đang thảo luận. Rõ ràng là một số khoản chi tiêu của chính phủ đã bị sử dụng sai mục đích, cả trong và ngoài nước, và nợ quốc gia của chúng ta không phải là điều đáng mừng. Nhưng tôi thích sống trong một thế giới hòa bình, thịnh vượng và ngày càng khỏe mạnh, và tôi không muốn điều đó thay đổi. Chỉ vài tháng trước, nền kinh tế Hoa Kỳ vẫn hoạt động tốt, triển vọng lạc quan, thị trường chứng khoán đạt mức cao kỷ lục và người ta bàn tán về sự khác biệt của nước Mỹ ở khắp mọi nơi. Ngày nay, nếu thuế quan của Trump có hiệu lực, nền kinh tế Hoa Kỳ có thể rơi vào suy thoái sớm hơn bất kỳ kịch bản nào khác, với lạm phát cao hơn và sự gián đoạn kinh tế lan rộng. Ngay cả khi thuế quan được dỡ bỏ hoàn toàn, các quốc gia khác cũng khó có thể bỏ qua sự kiện này và kết luận rằng họ không có gì phải lo lắng trong mối quan hệ với Hoa Kỳ.

Không thể phủ nhận rằng chính sách thuế quan có thể đạt được một số mục tiêu được liệt kê ở trên. Ngành sản xuất của Hoa Kỳ có thể tăng trưởng, mang lại nhiều việc làm mới và chuỗi cung ứng đáng tin cậy hơn. Cách đối xử của chúng ta trong thương mại thế giới có thể trở nên công bằng hơn. Doanh thu của Kho bạc cũng có khả năng tăng.

Mặt khác, một số lợi ích mong đợi có thể nằm ngoài tầm với. Đặc biệt, khi nói đến việc giảm thâm hụt thương mại, Hoa Kỳ sẽ không mua ít hàng hóa từ các nước khác hơn so với hàng hóa họ mua từ Hoa Kỳ, miễn là Hoa Kỳ mạnh hơn, thịnh vượng hơn và do đó có sức mua lớn hơn. Mức lương cao hơn cho người lao động Mỹ có nghĩa là hàng hóa sản xuất tại Mỹ ít có khả năng có giá thành thấp hơn so với hàng hóa sản xuất ở nước ngoài.

Kết quả mong muốn có thể đạt được, tác động tiêu cực có thể xuất hiện, hoặc cả hai. Tuy nhiên, điều quan trọng cần nhớ là bất kỳ lợi ích nào cũng có thể mất nhiều năm mới thấy được, trong khi chi phí có thể sắp xảy ra.

Còn thị trường tài chính thì sao? Triển vọng kinh tế đã thay đổi đáng kể trong vài ngày qua và kết quả là thị trường chứng khoán giảm mạnh. Như thường lệ, câu hỏi cốt lõi là liệu phản ứng hiện tại của thị trường có phù hợp không: vừa đủ, quá nhiều hay không đủ? Câu hỏi này thậm chí còn khó trả lời hơn bao giờ hết vì hầu như không ai tin rằng thế giới kinh tế trong tương lai sẽ không khác biệt đáng kể so với thế giới chúng ta đang sống cho đến nay, hoặc thậm chí còn tệ hơn. Một mặt, nếu mức thuế quan đã công bố vẫn được duy trì và các biện pháp trả đũa của các quốc gia khác dẫn đến một cuộc chiến thương mại toàn diện, hậu quả kinh tế có thể rất nghiêm trọng. Mặt khác, nếu chính sách được cải thiện (và có phản ứng mạnh mẽ từ chính trị và thị trường chứng khoán), thuế quan có thể được giảm xuống mức ít gây thiệt hại hơn và thậm chí có thể mang lại lợi ích cho thương mại tự do.

Cục Dự trữ Liên bang có thể phản ứng thế nào? Rủi ro suy thoái có thể thúc đẩy việc cắt giảm lãi suất mạnh mẽ hơn để kích thích nền kinh tế. Hoặc mối đe dọa lạm phát có thể khiến kế hoạch cắt giảm lãi suất bị trì hoãn. Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là các biện pháp chống lạm phát như tăng lãi suất có thể kém hiệu quả hơn trong việc chống lạm phát do thuế quan so với lạm phát thông thường do nhu cầu thúc đẩy. Tiêu đề ngày hôm nay đặc biệt phù hợp với hành động của Fed: Tất nhiên là không ai biết.

Tại các thị trường mà Oaktree hoạt động, những lo ngại về tình trạng vỡ nợ (không phải là không có cơ sở) đã dẫn đến sự gia tăng đáng kể trong việc bồi thường rủi ro dưới hình thức chênh lệch lợi suất, dẫn đến sự gia tăng ròng đáng kể trong lợi suất tín dụng khả dụng. Đồng thời, chúng tôi dự kiến ​​tình trạng khó khăn sẽ gia tăng và nhu cầu về các giải pháp vốn tùy chỉnh sẽ tăng lên, và quỹ nợ cơ hội mới nhất của chúng tôi có khả năng triển khai giải pháp này với tốc độ nhanh hơn.

Theo lời của Mark Twain, lịch sử luôn có vần điệu. Vì vậy, cũng giống như tôi sử dụng lại tiêu đề của bản ghi nhớ này từ bản tôi đã viết sau khi Lehman phá sản, tôi cũng sẽ sử dụng phần kết luận của bản ghi nhớ đó:

18-24-36 tháng trước, mọi người đều hào hứng mua tài sản, tình hình sáng sủa và giá tài sản tăng vọt. Với những rủi ro không thể tưởng tượng nổi hiện đang cận kề và đã được định giá, việc tìm kiếm các tài sản được mua với giá chiết khấu là điều hợp lý: các kho báu trước đây đã bị các nhà đầu tư vứt bỏ (như những đứa trẻ bị vứt ra ngoài cùng với nước tắm). Chúng tôi đang tích cực triển khai.

Cá nhân tôi đã có cơ hội đến thăm các nhà đầu tư ở Montreal vào ngày mức thuế được công bố và ở Toronto vào ngày hôm sau. Thật là thời điểm may mắn cho chuyến thăm Canada của tôi! Tôi đã mở đầu mọi cuộc họp bằng cách nói rằng, giống như hàng trăm triệu người Mỹ, tôi tôn trọng Canada và coi đây là đối tác và đồng minh của Hoa Kỳ. Phản ứng thật là thú vị. Đây là cơ hội tuyệt vời để tất cả chúng ta kết nối với bạn bè trên khắp thế giới.